Titrasyon

Titrasyon kelimesi kimyadan  tıp’a kadar pek çok bilimsel dalda ve faaliyet alanında kullanılan bir terimdir. Kelime anlamı olarak herhangi bir işlemde ya da deneyde kullanılan madde ya da miktar olarak ölçümlenebilecek bir unsurun miktarının saptanmasıdır.

Cpap cihazı kullanımı için en düşük CPAP basıncını saptamaya yarayan teste CPAP titrasyon testi adı verilir. En düşük basınçtan kasıt, gece boyunca CPAP cihazı çalışırken:

-Uykunun her aşaması ve her tür beden pozisyonunda
-Uyku apnesini ve benzer türden uyku sorunlarını engelleyen.
-En başta bedenimizin hayati ihtiyacı olan oksijen olmak üzere kan gazlarının taşınması olarak açıklayabileceğimiz oksihemoglobin satürasyonu optimum seviyeye çeken En düşük basınç seviyesidir.

Titrasyon testi genellikle polisomnografi (PSG) incelemesini takip eden bir süreçtir. PSG incelemesi ile CPAP cihazı tedavisinin uygulanması hekim tarafından kararlaştırıldıktan sonra ya da CPAP tedavisinin uygun olmadığının anlaşılması ve hasta için doğru CPAP basıncının saptanması için titrasyon testi uygulanır.

Titrasyon Testi Nasıl Yapılır?

Titrasyon testi aslında bir tür PSG işlemidir ve bu özelliğine uygun olarak uyku laboratuarında uygulanır. Birinci gece standart Polisomnografi (PSG) işlemi ile hastanın uykusu incelenir ve inceleme üzerinden teşhis konur. Teşhis konulduktan sonra uyku uzmanı hekim CPAP cihazı kullanımını uygun bulursa titrasyon testi yapılması gereklidir. Bu test ile hastanın CPAP cihazına uyumu ve CPAP cihazının optimum basınç seviyesi ölçümlenir.

Hasta uyku laboratuarına gelmeden önce hazırlıklı olmalıdır. Yüksek ihtimalle daha önce PSG testi yapılan hasta zaten bu konuda tecrübeli olacaktır. Yine de hastanın yapması gereken hazırlıktan kısaca bahsetmek gerekirse. Hasta titrasyon testinin yapılacağı gün içinde hiç uyumamalı hatta mümkünse bir önceki gece de az uyumalıdır. Hastanın uyku laboratuvarına gitmeden önce ılık bir duş alması hem uykuya dalmayı kolaylaştırması için, hem de hastanın clidinin temiz kalması için gereklidir. Hastanın cildi temiz olmalıdır. Çünkü hastanın cildine sensör ve elektrotlar  yerleştirilmektedir. Cilde herhangi bir losyon, krem ya da kozmetik bir madde sürülmemelidir.  Uyumak için en uygun en rahat giysiler seçilmelidir. Mümkünse hasta evinde uyurken kullandığı pijama ya da yatak kıyafetini uyku merkezine beraberinde getirmelidir.

Titrasyon testi ile uyku sırasında bedende meydana gelen aktivite aynen standart PSG testinde olduğu gibi ölçümlenir. Ancak bu sefer hastaya CPAP cihazı bağlanır.
CPAP cihazları üç ana bölümden oluşur
Yüze takılan ve hastanın basıncı ayarlanmış hava ile temas ettiği maske.
Maske ile motor arasındaki bağlantıyı sağlayan hortum.
Basıncı düzenleyen cihaz

Titrasyon testindeki hastanın yüzüne maske takılması gerekecektir. Maskenin yüze uygun olması çok önemlidir.  Eğer maske yüze tam olarak oturmazsa , amaçlarından biri CPAP cihazının hastaya en uygun basınç seviyesini ölçmek olan titrasyon testinin sonuçları hatalı çıkabilir.

Laboratuvar görevlisi olan teknisyen, uyku uzmanı hekimi nin gözetiminde ya da talimatları doğrultusunda titrasyon testini tamamlar.

CPAP titrasyonu uygulanmadan önce yapılması gerekenler:

Bir hastaya CPAP titrasyon testi uygulanması kararı verildiyse yapılması gerekenler şunlardır:

-Hasta titrasyon testi konusunda eğitilmelidir: Titrasyon testi, hastanın alışık olmadığı uyku koşullarını ortaya çıkarmaktadır.Bu koşullara alışık olmayan bir hasta, titrasyon testi başladıktan sonra bir sürprizle karşılaşmamalıdır. Kalp hastası olanlar, çeşitli obsesif rahatsızlıkları bulunan hastalar, panik atak hastalarının bilgilendirmesi özellikle daha önemlidir. Titrasyon testi yapılmadan önce araştırma da yapılmalıdır.

KAYNAK

Posted by Editorial Team on 08:12 in İkinci Gece , Titrasyon , Titrasyon Testi

Polisomnografi

Polisomnografi-PSG

Polisomnografi uyku incelemesi anlamına gelmektedir. Kısaca PSG de denir. Genellikle uykuda geçirilen zaman sekiz saat civarı kabul edilir. Elbette ki bu standart bir süre değildir ancak istatiksel olarak kabul görmektedir. Uykusuzluk çok ciddi bir sorundur ve kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkiler. Yaşam kalitesini etkilemekle de kalmaz, varlığı halinde çok önemli hastalıklara yol açabilir.
 

Uyku bozukluklarının saptanmasında bilimsel ve sistemli bir şekilde muayene ve tetkik için laboratuvar ortamında yapılan uyku incelemesine polisomnografi adı verilir.

Uyku laboratuvarlarında hastalara uyku hadisesini gerçekleşeceği süre boyunca ki bu genellikle bir gecedir, konforlu ve uyum sağlayabileceği bir ortam sağlanır. Polisomnografinin gerçekleştiği süre boyunca uyku kişinin uyku süreci ile ilgi veriler toplanır.  İncelemeye tabi tutulacak hasta genellikle uyku saatinden birkaç saat önce polisomnografi işlemin yapılacağı uyku merkezine gelir, ortama alışır. Burada hastaya yardımcı olan sağlık görevlisi genellikle bir uyku teknisyenidir.

Polisomnografi yani uyku incelemesinin nasıl yapıldığı konusu merak konusudur. Uykunun incelenmesi amacıyla uyku merkezinde bir gece geçirme fikri hastanede yatma ile özdeşleştirilmesinden ötürü birçok hastayı bu incelemeyi yaptırmaktan uzak tutabilmektedir. Oysa ki, modern hastanelerde bulunan polisomnografi merkezleri son derece konforlu bir şekilde tasarlanmıştır. Burada evde geçirilecek normal bir uykudan en önemli fark kişinin vücudunun çeşitli kısımlarına bağlanması gerekli olan elektrotlardır ki, bu da son derece basit bir işlemdir. Bunun dışında, uykunun gerçekleşmesi için hastalara sunulan konforlu ortam endişelenmeyi gerektirmez.

Polisomnografi için hastanın uyku laboratuvarına gelirken bazı hazırlıklar yapması gerekir. Öncelikle polisomnografinin yapılacağı gece hasta gün içinde uyumamalı, bedensel olarak aşırı zorlayıcı aktivitelerden kaçınmalıdır.

Elektrotlar deri üzerine kollodyon adı verilen yapıştırıcı bir madde uygulandığı için cildin temiz ve kuru olması gerekmektedir. Bu nedenle birkaç saat öncesinde banyo yapılması tavsiye edilir. Erkek hastalar traş olmalıdır. Vucuda kozmetik ya da benzeri losyon, krem, parfüm gibi maddeler sürülmemelidir.

Uyku laboratuvarındaki PSG incelemesi şu şekilde yapılır. Hasta uyku süreci başlamadan birkaç saat önce uyku merkezine gelir. Evinde uyuduğu şekilde giyinir. Koşullar mümkün olduğunca ev ortamına benzetilmeye çalışılır. Bu şekilde hastanın laboratuvara alışması sağlanır. Uyku saati geldiğinde gerekli işlemler başlatılarak hastanın vücudunun ilgili yerlerine elektrotlar ve sensörler takılır. Bu süre içerisinde vücuda bağlanmış olan elektrot sayesinde çeşitli ölçümlemeler yapılır. Bu ölçümlemelerde hastanın uyku kalitesi ile ilgili rakamsal değerler saptanır. Bir gecelik uyku süresi boyunca ölçümleme yapmaya devam edilir.

PSG sırasında saptanan değerler hastanın uyku kalitesini belirleyen kesintisiz uyuma süresi, kas hareketleri, solunum değerleri, beyinde meydana gelen elektriksel hareketler ve başta kalp olmak üzere iç organlara ilişkin olanlardır.

Hasta sabah belirli bir saatte uyandırılır ve yapılacak ölçümlerden devam etmesi gerekenler tamamlanır ve hasta evine ya da işine yollanır.

Bundan sonra polisomnografi sırasında saptanmış olan değerler anlamlı bir şekilde gruplanarak değerlendirmeye tabii tutulur. PSG raporu hazırlanır. Bu rapor üzerinden hastayı gözetleyen hekim ve uyku uzmanı işbirliği yaparak bir sonuca ulaşarak teşhisi koyarlar. Teşhis konamıyorsa PSG işlemi birkaç kez daha tekrarlanabilir. Teşhis konabildiyse, bu teşhis üzerinden hangi tedavinin uygulanacağı saptanır ve tedavi süreci başlar.

Uyku rahatsızlıklarının doğru bir şekilde tedavi edilebilmesi için PSG işleminin yapılması son derece önemlidir. Böylelikle çok kısa sürede tedavi için doğru adımlar atılarak, hastanın hayatını adeta zehir eden uykusuzluk ya da düşük kaliteli uyku sorununa bir çözüm bulunabilir.

KAYNAK

Posted by Editorial Team on 06:35 in Polisomnografi , PSG , PSG Testi